NAUKA O PRACY - BEZPIECZEŃSTWO, HIGIENA, ERGONOMIA
   1. Ergonomia
 1-1. Ergonomia – pojęcia podstawowe
1-1.1  Źródła ergonomii w wytwórczości pierwotnej i rzemieślniczej
1-1.2  Źródła ergonomii w naukach przyrodniczych, humanistycznych i technicznych
1-1.3  Definicja, przedmiot i zakres ergonomii· Ergonomia jako wiedzainterdyscyplinarna
1-1.4  Sfery oddziaływania ergonomii
1-1.5  Ergonomia jako element sztuki inżynierskiej
1-1.6  Układ człowiek–obiekt techniczny jako przedmiot badań i aplikacji ergonomii
1-1.7  Ergonomia a technika "przyjazna człowiekowi"· Humanizacja techniki
1-1.8  Literatura
   2. Prawna ochrona pracy
 2-1. Procesy pracy - pojęcia podstawowe, geneza idei ochrony pracy
2-1.1  Pojęcia podstawowe, geneza idei ochrony pracy
2-1.2  Literatura
 2-2. Konwencje, normy i uregulowania międzynarodowe w zakresie bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa pracy
2-2.1  Wprowadzenie
2-2.2  Międzynarodowa Organizacja Pracy
2-2.3  Rada Europy
2-2.4  Unia Europejska
2-2.5  Literatura
 2-3. System ochrony pracy w Polsce
2-3.1  Wprowadzenie
2-3.2  System prawny ochrony pracy w Polsce
2-3.3  System organizacyjny ochrony pracy w Polsce
2-3.4  Literatura
 2-4. Obowiązki pracodawcy i pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
2-4.1  Obowiązki pracodawcy
2-4.2  Prawa i obowiązki pracowników
2-4.3  Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy
2-4.4  Maszyny i inne urządzenia techniczne
2-4.5  Substancje chemiczne oraz procesy pracy szczególnie szkodliwe lub niebezpieczne dla zdrowia
2-4.6  Profilaktyczna ochrona zdrowia
2-4.7  Szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii
2-4.8  Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
2-4.9  Służba bezpieczeństwa i higieny pracy
2-4.10  Komisja bezpieczeństwa i higieny pracy
2-4.11  Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące osób wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy
2-4.12  Literatura
 2-5. Ocena zgodności wyrobów, maszyn i urządzeń z wymaganiami bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia
2-5.1  System oceny zgodności wyrobów w Polsce
2-5.2  Ocena zgodności środków ochrony indywidualnej w krajach Unii Europejskiej
2-5.3  Literatura
 2-6. Wypadki przy pracy - przyczyny występowania i skutki
2-6.1  Wprowadzenie
2-6.2  Klasyczne modele wypadków przy pracy
2-6.3  Procesowe modele wypadków przy pracy
2-6.4  Metody badania wypadków
2-6.5  Literatura
 2-7. Choroby zawodowe - przyczyny występowania i skutki
2-7.1  Określenie choroby zawodowej i podstawy rozpoznawania
2-7.2  Występowanie chorób zawodowych w Polsce
2-7.3  Trudności związane z rozpoznawaniem chorób zawodowych
2-7.4  Profilaktyka chorób zawodowych
2-7.5  Główne cele strategiczne profilaktyki chorób zawodowych
2-7.6  Niezdolność do pracy w chorobach zawodowych
2-7.7  Skutki ekonomiczne chorób zawodowych
2-7.8  Literatura
   3. Czynniki antropometryczne i biomechaniczne
 3-1. Biomechanika - zakres badań i zastosowań, biomechaniczne modele układu mięśniowo-szkieletowego
3-1.1  Wstęp, definicja i podział biomechaniki, zakres badań i zastosowań
3-1.2  Siły działające na człowieka w procesie pracy
3-1.3  Metody doświadczalne
3-1.4  Metody teoretyczne
3-1.5  Literatura
 3-2. Metody modelowe w projektowaniu przestrzeni pracy, manekiny płaskie i przestrzenne, makiety, modele funkcjonalne i komputerowe
3-2.1  Wstęp
3-2.2  Przegląd oprogramowania typu ErgoCAD
3-2.3  Podsumowanie
3-2.4  Literatura
 3-3. Wymiary ciała ludzkiego jako czynnik determinujący strukturę przestrzenną obiektu technicznego
3-3.1  Miara człowieka
3-3.2  Granice zasięgu i strefy funkcjonalne rąk
3-3.3  Strefy bezpieczeństwa
3-3.4  Literatura
 3-4. Metodyka badań i stosowania miar antropometrycznych Adam Gedliczka
3-4.1  Wymiar antropometryczny jako zmienna losowa
3-4.2  Dane antropometryczne do projektowania
3-4.3  Zasady projektowania z uwzględnieniem kryteriów antropometrycznych
3-4.4  Literatura
 3-5. Projektowanie elementów informacyjnych i sterowniczych Józef Gierasimiuk
3-5.1  Wprowadzenie
3-5.2  Definicje i zasady ogólne
3-5.3  Projektowanie wskaźników
3-5.4  Projektowanie elementów sterowniczych
3-5.5  Umiejscowienie i rozmieszczenie wskaźników i elementów sterowniczych
3-5.6  Literatura
 3-6. Geometria stanowisk pracy siedzącej, stanowiska do pracy z komputerem
3-6.1  Wprowadzenie
3-6.2  Obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego podczas pracy w pozycji siedzącej
3-6.3  Podstawowe wymagania dotyczące wyposażeniastanowiska pracy z komputerem
3-6.4  Rozmieszczenie elementów stanowiska pracy
3-6.5  Warunki środowiskowe
3-6.6  Komputery przenośne jako częśc stacjonarnego stanowiska pracy
3-6.7  Literatura
 3-7. Krajowe i międzynarodowe normy i bazy danych w zakresie antropometrii i biomechaniki
3-7.1  Wstęp
3-7.2  Normy krajowe i międzynarodowe
3-7.3  Baza danych ergonomicznych ATLAS 2000
3-7.4  Literatura
   4. Czynniki fizjologiczne
 4-1. Fizjologia, higiena i medycyna pracy oraz ich udział w kształtowaniu warunków pracy Jan Karczewski
4-1.1  Wprowadzenie do fizjologii
4-1.2  Definicje higieny
4-1.3  Homeostaza ustrojowa
4-1.4  Fizjologia wysiłku fizycznego
4-1.5  Udział higieny w kształtowaniu warunków pracy
4-1.6  Zadania medycyny pracy
4-1.7  Literatura
 4-2. Koszt fizjologiczny i energetyczny pracy fizycznej dynamicznej - pojęcia, metody oceny, optymalizacja obciążeń
4-2.1  Wprowadzenie
4-2.2  Koszt fizjologiczny i energetyczny pracy
4-2.3  Praca fizyczna dynamiczna
4-2.4  Metody pomiaru wydatku energetycznego
4-2.5  Literatura
 4-3. Ocena obciążenia pracą fizyczną dynamiczną na stanowisku pracy Joanna Bugajska
4-3.1  Wprowadzenie
4-3.2  Energetyczne kryteria oceny ciężkości pracy
4-3.3  Metody określania wydatku energetycznego
4-3.4  Dopuszczalne wartości obciążenia wysiłkiem fizycznym na stanowisku pracy
4-3.5  Literatura
 4-4. Koszt fizjologiczny i energetyczny pracy fizycznej statycznej - pojęcia, metody oceny, optymalizacja obciążeń
4-4.1  Dane ogólne
4-4.2  Charakterystyka wysiłków statycznych
4-4.3  Rozpowszechnienie wysiłków statycznych w pracy zawodowej
4-4.4  Ocena obciążeń statycznych i zasady ich redukowania
4-4.5  Literatura
 4-5. Termoregulacja organizmu człowieka i obciążenie termiczne
4-5.1  Termodynamika organizmu człowieka
4-5.2  Termoregulacja
4-5.3  Ogólne zasady ochrony pracującego przed nadmiarem lub niedoborem ciepła
4-5.4  Literatura
 4-6. Rytmy biologiczne człowieka i praca zmianowa
4-6.1  Rytmy biologiczne człowieka
4-6.2  Sen zdrowego człowieka
4-6.3  Biologiczne skutki pracy zmianowej
4-6.4  Literatura
 4-7. Percepcja bodźców w środowisku pracy
4-7.1  Odbieranie bodźców przez receptory
4-7.2  Adaptacja receptorów
4-7.3  Literatura
   5. Czynniki psychologiczne i społeczne
 5-1. Społeczne środowisko pracy Roman Cieślak
5-1.1  Wprowadzenie
5-1.2  Czym jest grupa i jak funkcjonuje
5-1.3  Konformizm i inne reguły wpływu społecznego
5-1.4  Przywództwo
5-1.5  Literatura
 5-2. Psychologia organizacji i zarządzania – przywództwo, konflikty,zachowaniaorganizacyjne, negocjacje, motywacja do pracy, systemy zarządzania
5-2.1  Style kierowania i ich efektywność
5-2.2  Rodziaje konfliktów i metody ich rozwiązywania
5-2.3  Zachowania Organizacyjne
5-2.4  Negocjacje i zasady ich prowadzenia
5-2.5  Motywacja do pracy
5-2.6  Podstawowe systemy zarządzania
5-2.7  Literatura
 5-3. Stres psychospołeczny w pracy – pojęcie, źródła i konsekwencje, różnice indywidualne, prewencja
5-3.1  Pojęcie stresu
5-3.2  Reakcja stresowa i jej konsekwencje na poziomie fizjologicznym,psychologicznym i organizacyjnym
5-3.3  Źródła stresu psychospołecznego w pracy
5-3.4  Różnice indywidualne a stres w pracy
5-3.5  Prewencja stresu psychospołecznego w pracy
5-3.6  Literatura
 5-4. Analiza stanowiska pracy – zasady i metody Adam Biela
5-4.1  Podstawy metodologiczne analizy stanowiska pracy
5-4.2  Kwestionariusz lubelski analizy stanowiska pracy (KLASP) jako technika pomiaru
5-4.3  Literatura
 5-5. Dobór i szkolenie pracowników
5-5.1  Wprowadzenie
5-5.2  Dobór do stanowiska
5-5.3  Szkolenia pracowników
5-5.4  Podsumowanie
5-5.5  Literatura
   6. Zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi w środowisku pracy
 6-1. Zagrożenia mechaniczne
6-1.1  Wprowadzenie
6-1.2  Klasyfikacja zagrożeń mechanicznych
6-1.3  Rodzaje zagrożeń mechanicznych
6-1.4  Skutki zdrowotne u osób narażonych na działanie zagrożeń mechanicznych
6-1.5  Zapobieganie zagrożeniom mechanicznym
6-1.6  Podstawowe środki zapobiegania zagrożeniom powodowanym przez czynniki mechaniczne
6-1.7  Literatura
 6-2. Elektryczność statyczna i energia elektryczna[A]
6-2.1  Rodzaje zagrożeń towarzyszące występowaniu elektryczności statycznej i wykorzystaniu energii elektrycznej
6-2.2  Zagrożenia od elektryczności statycznej i ochrona przed nią
6-2.3  Oddziaływanie prądu elektrycznego na organizm ludzki
6-2.4  Ochrona przeciwporażeniowa
6-2.5  Uwalnianie porażonego spod działania prądu elektrycznego
6-2.6  Zagrożenia od wyładowań atmosferycznych i ochrona odgromowa
6-2.7  Zagrożenia pożarowe od urządzeń elektrycznych
6-2.8  Zagrożenia wybuchowe od urządzeń elektrycznych
6-2.9  Zagrożenia o charakterze mechanicznym
6-2.10  Literatura
 6-3. Hałas· Hałas infradźwiękowy i hałas ultradźwiękowy
6-3.1  Hałas
6-3.2  Hałas infradźwiękowy
6-3.3  Hałas ultradźwiękowy
6-3.4  Załącznik
6-3.5  Literatura
 6-4. Drgania mechaniczne (wibracje)
6-4.1  Wprowadzenie
6-4.2  Podział drgań mechanicznych i ich źródła w środowisku pracy
6-4.3  Skutki oddziaływania drgań mechanicznych na organizm człowieka
6-4.4  Podstawowe wielkości charakteryzujące drgania mechaniczne, wyznaczane na stanowiskach pracy
6-4.5  Kryteria oceny drgań mechanicznych na stanowiskach pracy - wartości dopuszczalne
6-4.6  Pomiary drgań mechanicznych i ocena narażenia
6-4.7  Metody ograniczania zagrożeń drganiami mechanicznymi
6-4.8  Literatura
 6-5. Pola elektromagnetyczne
6-5.1  Wprowadzenie
6-5.2  Źródła pól elektromagnetycznych
6-5.3  Właściwości pola elektromagnetycznego istotne przy ocenie jego oddziaływania
6-5.4  Skutki oddziaływania pola elektromagnetycznego na ludzi i obiekty materialne
6-5.5  Ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w polu elektromagnetycznym
6-5.6  Osoby szczególnie chronione przed oddziaływaniem pola elektromagnetycznego
6-5.7  Ocena warónków narażenia na pole elektromagnetyczne
6-5.8  Oraniczenie zagrożeń elektromagnetycznych
6-5.9  Podsumowanie
6-5.10  Literatura
 6-6. Promieniowanie optyczne (nadfioletowe, widzialne i podczerwone)
6-6.1  Wprowadzenie
6-6.2  Skutki działania promieniowania optycznego na organizm człowieka
6-6.3  Najwyższe dopuszczalne wartości ekspozycji na promieniowanie optyczne
6-6.4  Sposoby ochrony człowieka przed nadmiernym promieniowaniem optycznym w środowisku pracy
6-6.5  Literatura
 6-7. Oświetlenie elektryczne
6-7.1  Podstawowe pojęcia techniki świetlnej
6-7.2  Podstawowe funkcje i rodzaje oświetlenia
6-7.3  Parametry oświetlenia
6-7.4  Źródła światła
6-7.5  Oprawy oświetleniowe
6-7.6  Sposoby oświetlania miejscowego
6-7.7  Czynniki decydujące o jakości widzenia
6-7.8  Oświetlenie pomieszczeń z komputerami
6-7.9  Podstawowe akty prawne i normy oświetleniowe
6-7.10  Wymagania dotyczące oświetlenia
6-7.11  Sposób pomiaru podstawowych parametrów oświetlenia elektrycznego (oświetlenie podstawowe)
6-7.12  Podsumowanie
6-7.13  Literatura
 6-8. Mikroklimat dr Anna Marszałek
6-8.1  Wymiana ciepła między człowiekiem a jego otoczeniem
6-8.2  Komfort cieplny
6-8.3  Środowisko gorące
6-8.4  Środowisko zimne
6-8.5  Środowiska termiczne niejednorodne i o parametrach zmiennych w czasie
6-8.6  Literatura
 6-9. Substancje chemiczne
6-9.1  Ogólna charakterystyka substancji chemicznych
6-9.2  Ocena narażenia zawodowego związanego z występowaniem substancji chemicznych w środowisku pracy
6-9.3  Ocena ryzyka zawodowego związanego z czynnikami chemicznymi w środowisku pracy
6-9.4  Podsumowanie
6-9.5  Literatura
 6-10. Pyły
6-10.1  Wprowadzenie
6-10.2  Źródła emisji pyłów
6-10.3  Rodzaje i własności pyłów
6-10.4  Szkodliwe działanie pyłów na człowieka
6-10.5  Ocena narażenia zawodowego na pyły
6-10.6  Zapobieganie skutkom narażenia na pyły
6-10.7  Podsumowanie
6-10.8  Literatura
 6-11. Czynniki biologiczne
6-11.1  Definicja
6-11.2  Klasyfikacja
6-11.3  Występowanie i rozprzestrzenianie
6-11.4  Działanie na organizm ludzki
6-11.5  Narażone grupy zawodowe
6-11.6  Przegląd najważniejszych czynnikówbiologicznych w układzie systematycznym
6-11.7  Wykrywanie i pomiary liczbowe biologicznych czynników środowiska pracy
6-11.8  Główne kierunki i zasady profilaktyki oraz zwalczania czynników biologicznych
6-11.9  Literatura
 6-12. Pierwsza pomoc
6-12.1  Wprowadzenie
6-12.2  Podstawowe sposoby podtrzymywania czynności życiowych
6-12.3  Zadławienie - ciało obce w krtani lub tchawicy
6-12.4  Krwotok
6-12.5  Omdlenie
6-12.6  Porażenie prądem elektrycznym
6-12.7  Zatrucia
6-12.8  Literatura
   7. Diagnostyka i projektowanie układów antropotechnicznych
 7-1. Diagnostyka układów antropotechnicznych
7-1.1  Diagnostyka w naukach o człowieku i naukach technicznych
7-1.2  Diagnostyka ergonomiczna
7-1.3  Wspomaganie procesu badań diagnostycznych
7-1.4  Literatura
 7-2. Prakseologiczne ujęcie projektowania układów antropotechnicznych
7-2.1  Wprowadzenie
7-2.2  Projektowanie jako element procesu zaspokajania potrzeb
7-2.3  Ważniejsze fazy przemysłowego procesu realizacji potrzeb
7-2.4  Rola człowieka w przemysłowym procesie realizacji potrzeb
7-2.5  Uwarunkowania informacyjne
7-2.6  Podstawowe ideały projektowania
7-2.7  Prakseologiczny łańcuch działań a projektowanie
7-2.8  Literatura
 7-3. Przedmiot i zakres projektowania układów „człowiek - obiekt techniczny”
7-3.1  Cybernetyczne ujęcie układu „człowiek - obiekt techniczny”, relacje między członami układu
7-3.2  Ergonomia jako dziedzina projektowania antropocentrycznego
7-3.3  Istota projektowania układów antropotechnicznych
7-3.4  Rozdział funkcji między człowieka i obiekt techniczny
7-3.5  Zasady rozdzielenia funkcji między człowieka a maszynę
7-3.6  Wstępny rozdział funkcji między człowieka i maszynę
7-3.7  Literatura
 7-4. Procedura projektowania systemów „człowiek - obiekt techniczny”
7-4.1  Projektowanie jako proces rozwiązywania zadań
7-4.2  Źródła zasad projektowania
7-4.3  Projektowanie organizacji pracy
7-4.4  Ergonomiczne zasady projektowania systemów pracy
7-4.5  Założenia ergonomiczne do projektowania - zasady opracowywania
7-4.6  Dokumentacja czynników ergonomicznych w projektowaniu technicznym
7-4.7  Normalizacja czynników ergonomicznych· Podstawowe normy dotyczące projektowania
7-4.8  Literatura
 7-5. Metody modelowe w projektowaniu układów "człowiek-obiekt techniczny-środowisko"
7-5.1  Wprowadzenie
7-5.2  Podstawowe sposoby korzystania z modeli
7-5.3  Rodzaje modeli
7-5.4  Prace badawczo-rozwojowe dla potrzeb projektowania systemów antropotechnicznych
7-5.5  Metody opisu i analizy działalności operatora
7-5.6  Literatura
 7-6. Ekonomiczne aspekty jakości ergonomicznej obiektu technicznego
7-6.1  Jakość
7-6.2  Ekonomiczne aspekty jakości
7-6.3  Efektywność działań ergonomicznych
7-6.4  Określanie efektu ekonomicznego projektowania ergonomicznego
7-6.5  Marketing w określaniu potrzeb człowieka - użytkownika i ocenie jakości ergonomicznej produktu
7-6.6  Ogólne zasady oceny projektów
7-6.7  Literatura
   8. Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy
 8-1. Współczesne koncepcje zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
8-1.1  Systemowe podejście do bezpieczeństwa i higieny pracy
8-1.2  Pojęcie systemu zarządzania bhp i jego cele
8-1.3  Działania wspierające zarządzanie BHP
8-1.4  Działania operacyjne w zarządzaniu bhp
8-1.5  Ocena wyników i ciągłe doskonalenie w zarządzaniu bhp
8-1.6  Literatura
 8-2. Ekonomiczne aspekty zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
8-2.1  Wprowadzenie
8-2.2  Koszty bezpieczeństwa i higieny pracy
8-2.3  Podsumowanie
8-2.4  Literatura
 8-3. Ocena ryzyka zawodowego w procesie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
8-3.1  Pojęcie ryzyka zawodowego
8-3.2  Proces oceny ryzyka zawodowego
8-3.3  Planowanie działań wynikających z oceny ryzyka zawodowego
8-3.4  Rola oceny ryzyka zawodowego w procesie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
8-3.5  Literatura
 8-4. Kształtowanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy w systemach zarządzania
8-4.1  Pojęcie kultury organizacyjnej i kultury bezpieczeństwa
8-4.2  Kształtowanie kultury bezpieczeństwa w systemie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy
8-4.3  Podsumowanie
8-4.4  Literatura